O Θεατρικός Όμιλος Άνδρου σε μια ξεχωριστή παράσταση

Του Διαμαντή Μπασαντή

Ο θίασος επί σκηνής

Γιατί Στρίντμπεργκ; Το ερώτημα μου ήρθε αυθόρμητα μόλις πρωτοείδα την μικρή αφίσα του Θεατρικού Ομίλου Άνδρου. Ο λόγος θεωρητικά προφανής: κλασικό ρεπερτόριο, δύσκολο έργο, πρώιμο αστικό περιβάλλον, δύσκολοι χαρακτήρες, αποτύπωμα της βαθύτερης σύγκρουσης των δύο φύλων. Δεν είναι το έργο που διαλέγει ένας θεατρικός όμιλος σε ένα νησί. Ή, για να το πει κανείς διαφορετικά: μέχρι σήμερα δεν είχε επιχειρηθεί να ανέβει ένα τέτοιο έργο στην Άνδρο. Αν κρίνουμε και από το ρεπερτόριο που έχουν να παρουσιάσουν, απ’ όσο ξέρουμε, τόσο ο Θεατρικός Όμιλος όσο και τα άλλα θεατρικά σχήματα που ακολούθησαν.

Ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ δεν είναι συγγραφέας για καλοκαιρινό κοινό. Δεν είναι συγγραφέας για ανυποψίαστο κοινό. Ο πρωτοπόρος του μοντέρνου θεάτρου είναι ένας δύσκολος συγγραφέας με ένα μεγάλο πολύπλευρο έργο, που πολλές φορές φτάνει στα άκρα. Άραγε πως θα ανέβαιναν οι δύσκολοι και περίπλοκοι χαρακτήρες του Στρίντμπεργκ από ερασιτέχνες ηθοποιούς και πως θα υποδεχόταν το κοινό της Άνδρου ένα τέτοιο έργο. Ένα έργο αποκαλυπτικό των αντιφατικών πτυχών της ανθρώπινης ύπαρξης και των σκοτεινών πτυχών μιας πρώιμης αστικής κοινωνίας;

Έθεσα αυτά τα ερωτήματα στους βασικούς συντελεστές της παράστασης. Στην σκηνοθέτιδα Ελισάβετ Λάσκαρη και στον μουσικοσυνθέτη Ιώνα Μαρμαρινό. Η απάντηση: «ζούμε σε μια δύσκολη εποχή ίσως της ταιριάζει περισσότερο ένα δύσκολο έργο»!

Η Κυριακή Μασέρα (Λάουρα) και ο Κώστας Γαρύφαλλος (Άντολφ) 

Ομολογώ πως ήταν μια τολμηρή και πρωτότυπη απάντηση. Όπως τολμηρή ήταν η επιλογή της ζωντανής μουσικής. Οι τελικές απαντήσεις που είδα επί σκηνής στη συνέχεια ήρθαν να αποδείξουν πως οι τολμηροί επιτυγχάνουν. Και πως οι πρωτότυποι έχουν κάτι να πουν: ακόμα μέσα σε ένα καλοκαίρι. Ακόμα και μέσα σε μια εποχή κρίσης. Ακόμα και σε ένα δύσκολο έργο. Ακόμα και με χαρακτήρες πολυσύνθετους, ακόμα και με ένα θεατρικό συγγραφέα από τους πιο πρωτοπόρους και αντιφατικούς. Και επιτυγχάνουν γιατί η σκηνική παρουσία του συνόλου ήταν από την πρώτη μέχρι την τελευταία στιγμή του έργου ισορροπημένη και προσεκτικά στημένη.

Μπορεί φυσικά να ξεχωρίσει ρόλους. Μπορεί να διακρίνει το κάτι παραπάνω σε μερικούς ηθοποιούς όπως ο Κώστας Γαρύφαλος ή η Κωνσταντίνα Χρόνη. Όμως αυτό που χαρακτήρισε την παράσταση ήταν η ισορροπία των ηθοποιών. Από αυτή την άποψη και η Κυριακή Μασέρα και ο Θοδωρής Κουλούρης και η Ειρήνη Χλή, αλλά και όλοι οι άλλοι ηθοποιοί με τους ρόλους τους συνετέλεσαν ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι συνολικά επιτυχημένο. Μια παράσταση είναι επιτυχημένη, όχι γιατί ξεχωρίζει ένας ρόλος, αλλά γιατί όλοι οι ρόλοι ισορροπούν για να αποδώσουν το κλίμα, τις εντάσεις, τις αντιφάσεις, τις περιπλοκές ενός θεατρικού έργου. Πόσο μάλλον όταν ο συγγραφέας του έργου είναι ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ και το έργο είναι «Ο πατέρας» που θα δυσκόλευε ακόμα και επαγγελματίες ηθοποιούς.

Σε πρώτο πλάνο η Κωντσντίνα Χρόνη (παραμάνα)

Για την ζωντανή ηχητική παρουσία ένα μπορεί να πει κανείς: δύσκολο έτσι όπως στήθηκε η παράσταση να υπήρχε κάποια άλλη ηχητική επένδυση. Η επιτυχία της ήταν πλήρης ακριβώς γιατί ήταν ζωντανή.

Με αυτές τις σκέψεις κατά νου ανηφόρισα στην αγορά και συνάντησα μια φίλη με καλό και δοκιμασμένο γούστο στα φιλολογικά. Μιλήσαμε για το έργο και την ρώτησα τη γνώμη της. Παραθέτω αυτούσια την απάντηση της γιατί μου φάνηκε χαρακτηριστική:

«Με το έργο αυτό ο Θεατρικός Όμιλος κάνε την διαφορά. Ξεφεύγει παρουσιάζοντας ένα έργο κλασικού ρεπερτορίου. Οι απαιτήσεις για όλους τους συντελεστές της παράστασης είναι πια άλλες. Πολύ μεγαλύτερες. Η μουσική οδηγεί στην κορύφωση του δράματος. Το έργο προκαλεί προβληματισμό. Το ότι οι παραστάσεις του Ιουλίου είχαν επιτυχία είναι θετικό στοιχείο για τα θεατρικά δρώμενα της Άνδρου».

Μετά από τις παραστάσεις του Ιουλίου ακολουθούν μια σειρά παραστάσεις και τον Αύγουστο. Όσοι δεν είδατε την παράσταση μην την χάσετε τον Αύγουστο.

Ευχάριστη έκπληξη το κοινό της Άνδρου που ανταποκρίθηκε σε μια δύσκολης και ενδιαφέρουσα παράσταση

*****

Ο συγγραφέας και το έργο

Άουγκουστ Στρίντμπεργκ(1849-1912): Σουηδός δραματουργός, συγγραφέας και ζωγράφος. Προφήτης του μοντέρνου θεάτρου του 20ού αιώνα. Αντιμάχεται τις γυναίκες που ερωτεύεται και καταλήγει να τις βλέπει εχθρικά παρατηρώντας την λογική του άνδρα να συγκρούεται με το ένστικτο της γυναίκας. Μέσα από την σύγκρουση των δύο φύλων καταγγέλλει την ηθική διαφθορά του ανθρώπου, την αμαρτία, το έγκλημα.

Το έργο: Ανατέμνει την αέναη πάλη των δύο φύλων φτάνοντας μέχρι τελικής πτώσεως. Ο ίλαρχος και επιστήμονας Άντολφ Λάσσεν θέλει να στείλει την κόρη του Βέθρα να σπουδάσει στην πόλη. Στο σχέδιό αυτό αντιδρούν όλες οι γυναίκες του σπιτιού, καθεμία για το δικό της λόγο, που θέλουν να κρατήσουν την Βέρθα στο σπίτι και στον μικρό κοινωνικό περίγυρό τους. Μετά από πολλές συγκρούσεις και μηχανορραφίες ο Άντολφ αποδέχεται την ήττα του και αφήνεται να οδηγηθεί σε άσυλο κατανοώντας πως δίνει μια άνιση μάχη με ένα περιβάλλον που τον μάχεται και τον αμφισβητεί.

Οι συντελεστές της παράστασης

ΙΛΑΡΧΟΣ: Κώστας Γαρύφαλλος

ΛΑΟΥΡΑ: Κυριακή Μασέρα    

ΠΑΡΑΜΑΝΑ: Κωνσταντίνα Χρόνη

ΓΙΑΤΡΟΣ: Γιάννης Κετιπίδης

 ΠΑΣΤΟΡΑΣ: Θοδωρής Κουλούρης

ΒΕΡΘΑ: Ειρήνη Χλη

ΝΕΪΝΤ: Γιώργος Τικόπουλος   

Σκηνοθεσία: Ελισάβετ Λάσκαρη

Μουσική και μουσική διεύθυνση:  Ίωνας Μαρμαρινός

Σκηνικά: Ελισάβετ Λάσκαρη

Κοστούμια: Ευγενία Μπαφαλούκου

Φωτισμός: Θεώνη Reid

Mακικιάζ: Ελισάβετ Λάσκαρη

Κομμώσεις: Βάσω Ζώταλη

Αφίσα: Καλλιρόη Παναγοπούλου

Βιντεοσκόπηση: Γιαννούλης Πέτσας

Φωτογράφιση: Χρυσοβαλάντης Δημήτρης Αχλάδης, Θεόδωρος Κουλούρης

Μουσικό Σύνολο:

 Τσέλο: Ιωάννα Βάρελη

Πιάνο: Αμαλία Τηνιακού

Κρουστά: Βασίλης Παρδάλης

1η Φωνή: Ιωάννα Βάρελη

2η Φωνή: Αμαλία Τηνιακού

Χορηγοί της παράστασης

Ίδρυμα Πέτρου & Μαρίκας Κυδωνιέως

Polembros Shipping Limited – Αδαμάντιος και Σπύρος Πολέμης

Ελευθέριος Πολέμης

Αφοι Αυγουστίνου – Ξύλινα κουφώματα

Άρτος και Γλυκό - Γαρύφαλλος

Σοφία Γαρυφάλλου – Τυπογραφείο & Βιβλιοπωλείο

Μουσικός σύλλογος Άνδρου

Πανταζής - Κατασκευαστική

Αντώνης Γάσπαρης

Αλεξάνδρα Κασιδώνη

Αντώνης Κουτσούκος